Zarówno jeden jak i drugi problem podpada pod jedną koncepcję - z poziomu samego php raczej niewykonalne.
PHP to język interpretowany i aby cokolwiek zostało wykonane, musi zostać puszczone przez parser php. Bez zastosowania ramek lub technologii AJAX się nie obejdzie. Musisz zbudować tzw. pomost pomiędzy tym co zrobi użytkownik bez przeładowania strony, a wykonaniem odpowiedniego skryptu w php.