Interpretujemy BIOS

Witam. Wpadłem na pomysł, mam nadzieję, że nawet dobry :smiley: .

Otóż postanowiłem opisać poszczególne elementy BIOSU.

Zrobię to na podstawie własnego: “Basic Input Output System”. :slight_smile: .

Wiele Biosów ma podobne do siebie elementy, tak więc mam nadzieję nie wiele będzie różnic.

Najlepiej zacząc od początku. Tak więc czym jest BIOS?..

Bios steruje podstawowymi parametrami komputera wraz z sytemem operacyjnym. Bios zawiera w sobie pamięć, w której zamieszczone są informacje na temat daty, czasu oraz wszelkie dane na temat urządzeń zainstalowanych w naszym komputerze.

Jak możemy “wejść” do Biosu?. Najczęściej przyciskając klawisz “Delete”.

Wiele ustawień Biosu, ktore są dostępne do modyfikacji, określa parametry bardzo ważne dla płyty głównej i zainstalowanych w naszym PC, komponentów.

Dlatego należy się tymi zmianami posługiwać w sposób bardzo ostrożny, bo możemy sobie nieźle namieszać…W Biosie wszystko jest po angielsku ( u mnie tak jest :smiley: ) tak więc porady te będą w głównej mierze dotyczyć przekładania poszczególnych elementów na “ludzki” język :slight_smile: .

Przystępujemy do właściwej już interpretacji Bios-u :slight_smile: .

Bios to bardzo złożona jednostka, składa się na niego bardzo wiele elementów…

A więc zaczynamy.

Poszczególne elementy będą wytłuszczone co myślę, ułatwi rozeznanie co i jak.

  1. SoftMenu II/III Setup

W kategorii tej mamy możliwość ustawienia naszego procesora. Zwykle dzieje się tak, iż płyta główna, automatycznie i prawidłowo rozpoznaje, jaki mamy zainstalowany procesor. Jednakże jest to miejsce, które bardzo często jest odwiedzane przez osoby nazywane potocznie - OVERCLOCKERAMI - czyli zwolenników przetaktowywania procesorów.

W skład tejże kategorii wchodzą następujące elementy:

a) CPU ( Central Processing Unit ) Name Is.- Gdzie CPU, oznacza

“procesor”. Jest to element w którego ustawienia nie jesteśmy

stanie ingerować. Właściwa nazwa zainstalowanego procesora pojawia

się automatycznie.

b) CPU Operating Speed..- Tutaj możemy ustawić szybkość z jaką

pracuje procesor. W nawiasie zamieszczona jest szybkość magistrali

systemowej.

c) External Clock.- Ten element odpowiedzialny jest za

częstotliwość magistrali systemowej. Możemy w nią ingerować

poprzez ustawienia w zakresie od 50 do 250 megaherców ze skokiem

co jeden megaherc.

d) FSB Rate.- Ta funkcja odpowiedzialna jest za ustawienia

proporcji częstotliwości pracy magistrali PCI i pamięci RAM w stosunku

do ustawień magistrali pracy procesora. Kolejność jaka obowiązuje

pod względem cyfr i ustawień to CPU:SDRAM:PCI, gdzie

CPU -procesor

SDRAM -pamięć

PCI -częstotliwość pracy magistrali

Posłużmy się takim przykładem. Jeżeli np. mamy procesor Celeron,

który pracuje z magistralą 66 MHz i zdecydujemy się na ustawienie

2:3:1 to w tym wypadku częstotliwość magistrali pamięci będzie się

równać 99~100 (3/2 x 66 MHz), natomiast częstotliwość magistrali PCI

wyniesie 33 MHz (1/2 x 66 MHz).

e) Multipler Factor.- Tutaj zawarta jest funkcja ustawień mnożnika.

Mnożnik, to inaczej zwielokrotnienie częstotliwości, z jaką będzie

pracować magistrala systemowa.

f) System Memory Frequency.- Ustawia częstotliwość z jaką ma

pracować pamięć operacyjna. Ustawienie to powinno być zgodne

z typem zainstalowanej pamięci.

g) Speed Error Hold.- Zadaniem tej funkcji jest włączanie lub

wyłączanie opcji zatrzymania systemu, jeżeli zostaną wykryte

niewłaściwe ustawienia pracy procesora. Domyślnie jest to włączone

(Enabled)

h) CPU Power Suply.- Tutaj dokonuje się zmian, które dotyczą

ustawień napięcia zasilania z jakim pracuje nasz procesor.

Ustawienia domyślne to CPU Defult.

Funkcja “User Define” pozwala na własne modyfikacje w napięciu.

i) Core Voltage.- Możemy wprowadzić własną wartość napięcia

procesora. Uczynimy to pod warunkiem, że mamy aktywną funkcję

“User Define”.

UWAGA:. Wprowadzenie własnych ustawień, może

skończyć się dla Nas nieciekawie ( procesor=śmietnik:).

j) In-Order Quene Depth.- Tutaj ustawimy wielkość bufora

z jaką będą przetwarzane dane dostarczane procesorowi.

Jeszcze jedna drobna UWAGA : Jeżeli już będziecie coś modyfikować w Waszych Biosach, nie czyńcie tego pochopnie, jeżeli nie jesteście pewni co do ustawień, jakie wybraliście, zrezygnujcie z nich bądż poradźcie się jakiegoś “eksperta”.

Zamieszczone tutaj opisy są jedynie tłumaczeniem co kryje się pod różnymi nazwami poszczególnych elementów Biosu.

Kolejną kategorią Bios-u jest Standard CMOS Features.

Są tutaj zamieszczone podstawowe funkcje Bios-u. Kategoria ta składa się z następujących elementów:

a) Date.- Tutaj ustawimy datę systemową. Obowiązuje format:

mm:dd:yy czyli kolejno: miesiąc, dzień i rok.

b) Time.- Pozycja umożliwia ustawienie godziny systemowej.

Obowiązuje format: hh:mm:ss czyli kolejno: godzina, minuty

sekundy.

c) IDE Primary/Secondary Master/Slave.- Tutaj znajdują się

zdefiniowane samodzielnie przez użytkownika bądź przez Bios,

urządzenia przyłączone do wbudowanego w płytę główną kontrolera

IDE. Są to kanały. Kanał pierwszy - urządzenie nadrzędne

master i urządzenie porzędne slave oraz

Kanał drugi - jako master i slave.

d) IDE HDD Auto-Detection.- Opcja, która uaktywnia mechanizm

automatycznej detekcji (wykrywania) zainstalowanego dysku/

urządzenia.

e) IDE Primary (Secondary) Master/Slave.-

Tutaj możemy zadecydować, czy nasz Bios będzie automatycznie

ustawiał parametry dysku (Auto) czy też chcemy je sami ustawić (

Manual). Jeżeli natomiast chcemy by nasz Bios w danym kanale

“nie widział” dysku możemy się posłużyć funkcją: “None”.

f) Acces Mode.- Pozwala ustawić tzw."tryb adresowania przestrzeni

dysku twardego". Najlepszym ustawieniem jest tutaj parametr:“Auto”,

wtedy też Bios będzie odczytywał niezbędne dane dotyczące adrsowa-

nia bezpośrednio z dysku.

g) Drive A.- Tutaj ustawimy właściwy typ stacji dyskietek.

Oczywiście obecnie, najczęściej jest to :“1.44, 3,5 in”

Zmienić to możemy jeżeli używamy starszego modelu stacji dyskietek.

h) Video.- Opcja ta określa typ podsystemu graficznego.

Tutaj nie możemy prawie nic zmienić, gdyż Bios najczęściej

automatycznie wykrywa i ustawia właściwy parametr, jest to:

“EGA/VGA”.

i) Halt On.- Dzięki tej funkcji możemy określić zachowanie się

Biosu gdy wystąpią określone problemy.

Dla przykładu domyślna, aktywna opcja: “Ali errors” spowoduje

zatrzymanie procedury testowej Biosu, ze względu na wystąpienie

określonego problemu sprzętowego, może to być np. brak klawiatury

czy też brak stacji dyskietek.

Kolejną kategorią jest Advanced BIOS Features. Składają się na nią

następujące elementy:

a) Virus Warning.- Tutaj możemy włączyć/wyłączyć kontrolę

antywirusową. Jeżeli instalujemy system operacyjny, bezwzględnie

należy tą funkcję wyłączyć, gdyż podczas instalacji będą się pojawiały

fałszywe alarmy, bądź również może dojść do zawieszenia programu

instalacyjnego.

b) CPU Internal Cache.- Tutaj włączymy/wyłączymy pamięć cache.

Służy ona do optymalizacji przesyłu danych do i z procesora.

Miejmy ją włączoną (Enabled), jeżeli to włączenie będzie powodować

jakieś problemy, być może mamy uszkodzony procesor.

c) Procesor Number Features.- Procesory Pentium III, mają

wbudowany indywidualny numer, który może być wykorzystywany

na przykład w celu uwierzytelnienia transakcji internetowych przez

różne aplikacje. Disabled - oznacza, że numer jest udostępniony.

d) Quick Power On Selt Test.- Ta funkcja pozwala na włączenie

/wyłączenie przyśpieszonej procedury testowej sprzętu obsługiwanego

przez nasz komputer.

e) First/Second/Third Boot Device (Boot Sequence).- Ta opcja

pozwala nam na ustalenie kolejności odczytywania nośników, z których

nasz Bios ma uruchomić system operacyjny. Obecnie mamy do wyboru

m.in: oczywiście dyski twarde, dyskietki, ZIP-y, CD-ROM.

f) Boot Other Device.- Włącza/wyłącza możliwość bootowania z

urządzeń podłączonych do zewnętrznego kontrolera.

g) Swap Floppy Drive.- Opcja ta ma znaczenie jedynie w

przypadku dwóch stacji dyskietek.

h) Boot Up Floppy Seek.- Uaktywnia sprawdzenie przez Bios

czy stacja dyskietek zainstalowana w komputerze obsługuje 40 czy 80

ścieżek. Jesto jednak już funkcja prawie niespotykana.

i) Security Option.- Ta funkcja pozwala nam wybrać, czy hasło (o

ile jest zdefiniowane) ma blokować dostęp do komputera.

Kategoria główna: Advanced Chipset Features(Chipset Features Setup) . Tutaj możemy ingerować w sposób działania zainstalowanego na komputerze sprzętu.

W kategorii tej znajdują się:

a) DRAM Timing By SPD.- Uaktywnienie tej opcji powoduje, że Bios automatycznie dopasuje parametry pracy pamięci na podstawie informacji odczytanych z tzw. układu SPD ( Procedura odczytu obsługiwana jest przez chipset płyty głównej).

b) SDRAM Clock.- Tutaj ustalimy zegar pamięci ( częstotliwość pracy pamięci).

c) SDRAM CAS Latency Time.- Tutaj ustawimy parametr czasu opóżnienia sygnału CAS dla pamięci SDRAM. Ustawienie domyślne to 3, ustawienia inne dla pamięci o czasie CAS który wynosi 3 może być przyczyną niestabilnego działania systemu.

d) SDRAM Cycle Time Tras/Trc.- Ustawienie 5/7 może zwiększyć wydajność pamięci SDRAM.

e) PCI Master Pipeline Req.- Tutaj włączymy/wyłączymy możliwość przesyłania danych poprzez urządzenia PCI bez potrzeby obciążania w tym procesie procesora. Zalecene jest włączenie tej opcji.

f) P2C/C2P Concurrency.- Jeżeli mamy kartę muzyczną Sound Blaster Live, możemy włączyć tą opcję. Umożliwia ona wspólny dostęp urządzeń PCI do magistrali procesora.

Ustawienie może się przyczynić do tego, iż nie powinniśmy mieć problemów z zawieszaniem się komputera, gdy odtwarzamy muzykę podczas kopiowania plików z dysku na dysk, aczkolwiek nie jest to gwarantowane.

g) System BIOS Cacheable.- Opcja ta pozwala na ustawienie, przyczyniające się do tego, że Bios komputera będzie mógł być przeniesiony z wolniejszej pamięci ROM na szybszą RAM.

h) Video RAM Cacheable.- Włącza lub wyłącza możliwość buforowania pierwszych 64 kB pamięci karty graficznej.

i) Onchip (OnBoard) USB.- Ta funkcja włącza bądź wyłącza wbudowany w płytę główną kontroler USB.

j) OnChip Sound.- Tutaj włączymy lub wyłączymy kodek audio, jest to mniej więcej coś jak karta dźwiękowa wbudowana w chipset płyty głównej.

j) Spread Spectrum.- Ta funkcja jest ciut skomplikowana, chodzi mniej więcej o to, że uaktywnienie tej opcjji powoduje redukcję zakłóceń elektromagnetycznych które są wysyłane poprzez poszczególne elementy elektroniczne naszego komputera.

Kategoria główna to: Integrated Peripherals , kategoria ta pozwala na wpływ na pracę wbudowanych w płytę główną interfejsów, dzięki którym możliwa jest rozbudowa komputera o urządzenia peryferyjne.

Do kategorii tej należą następujące elementy:

a) OChannel 0/nChip IDE 1.- Opcje te uaktywniają poszczególne kanały (pierwszy - primary oraz drugi secondary) interfejsu IDE wbudowanego w płytę główneą. Zalecane ustawienie “Enabled”.

b) IDE Prefetch Mode.- Włącza obsługę tzw. pobrań wstępnych, dzięki czemu kontroler uzyskuje nieco szybszy dostęp do dysków.

c) Master/Slave Drive Ultra DMA.- Ustawienie domyślne Auto. Włącza lub wyłącza obsługę trybu DMA (Direct Memory Access) dla napędów podłączonych do kontrolera IDE.

d) USB Controller.- Tutaj wyłączymy bądź włączymy kontroler USB, znajdujący się na płycie głównej.

e) USB Keyboard Support Via.- Ta opcja pozwala na sposób kontroli nad podłączoną klawiaturą USB, bądź przez Bios bądź system operacyjny.

f) USB Mouse Support.- Ta opcja pozwala na sposób kontroli nad podłączoną myszką USB, bądź przez Bios bądź system operacyjny.

g) IDE HDD Block Mode.- Opcja ta uaktywnia transfer blokowy z i do dysku twardego. Polega to na zdolności naszego dysku do zapisywania i odczytywania wielu sektorów jednocześnie. Najlepeij jeżeli będziemy mieli ustawioną tą funkcję na: “Enabled”.

h) POWER ON Function.- Ta funkcja natomiast pozwoli na wybranie możliwości, w jaki sposób będzie możliwe włączenie zasilania w komputerze. Domyślnie ustawione jest wykorzystywanie przycisku na obudowie (Button Only).

i) KB Power ON Password.- Ta opcja pozwala na wpisanie hasła, które będzie wymagane do włączenia komputera. Pozycja aktywna, gdy w pozycji POWER ON Function wybraliśmy opcję Password.

j) Hot Key Power ON.- Możemy tu wybrać kombinację klawiszy, która będzie włączać komputer. Pozycja aktywna, gdy w pozycji POWER ON Function wybraliśmy ustawienie Hot Key.

k) Onboard FDD Controller.- Ta opcja pozwala na uaktywnienie wbudowanego w płytę kontrolera dyskietek.

l) Onboard IR Function.- Ta funkcja pozwoli nam na ustalenie ztandardu portu podczerwieni bądź go wyłącza.

ł) PWRON After PWR-Fail.- Tutaj ustawimy zachowanie się komputera po zaniknięciu zasilania. Zalecane ustawienie to: “Off”.

m) Onboard Legacy Audio.- Uaktywnia pracę wbudowanego w płytę kodeka audio w trybie zgodności z kartą SoundBlaster.

Warto dodać, że w różnych wersjach BIOS-u nazwy opcji mogą się różnić, np. opcja First/Second… Boot Device może nazywać się Boot Sequence i wtedy kolejność przelącza się w nieco inny sposób.