Witajcie. Już na wstępie zaznaczę, ze na sprzęcie znam się dosyć słabo, więc mogę coś źle robić lub myśleć
Kilka dni temu kupiłem sobie nowe pamięci RAM (PC3-12800 1600MHz DDR3). Dołączoną do nich miałem karteczkę, ze aby chodziły z deklarowaną częstotliwością, muszę maunualnie ustawić to w BIOSie. Zrobiłem więc tak-w BIOSie zmieniłem z auto na 8.0 opcję koło której była wyświetlana częstotliwość-zmieniła się na 1600MHz, więc uznałem ze jest ok. Jednak przy jakimkolwiek większym użyciu RAM zaczęły pojawiać się BSODy. Domyśliłem, się że może chodzić o RAM, więc zmieniłem ustawienie na 1333MHz i system działa już stabilnie. Dodam, że pamięci działają w trybie dual.
Rzecz najważniejsza: moja płyta główna nie ma tych ramów na liście wspieranych pamięci - jestem tego świadom. Lecz może po prostu ja coś źle ustawiam, może przy zmianie taktowania trzeba ustawić w BIOS coś jeszcze? Dodaje jeszcze screen z z-cpu, może komuś przydadzą się dane z niego:
Czy timingi nie są źle ustawione? Wg. danych ramów powinny być 8-8-8-24.
Napięcie możesz lekko zwiększyć (0.1-0.2V), to że w biosie masz wpisane 1,65V (jak masz napięcie na Auto to może wystarczy ustawienie na sztywno 1.65V), nie oznacza że tyle jest w rzeczywistości, sporo płyt ma v-dropa.
U siebie miałem podobny problem ze sprzętem w podpisie, przy ustawieniu 1333 RAM chodził bez problemu po przełączeniu na 1600 komp mi się zawieszał przy botowaniu, pomogła aktualizacja biosu płyty.
tom615 - co tam mam? Przecież ja się pytam, czemu nie działają na taktowaniu 1600, skoro teoretycznie powinny…
Tobi - Napięcia boję się ruszać, nie znam się na tym zupełnie, nie chcę czegoś spalić lub przegrzać. Tym bardziej, ze ramy są w slotach bezpośrednio koło siebie, prawie się dotykają, więc mają kiepską cyrkulację powietrza Ale tak mam dual na płycie rozplanowany… Spróbuję aktualizacji BIOS-u, bo mam wersję F3, a na stronie gigabyte jest już F8 (F9 w wersji beta, więc nie będę ryzykował). Masz może jakiś poradnik jak to zrobić w miarę bezpiecznie, czy mam szukać u wujka?
Najbardziej przystępnym dla mnie programem do testowania pamięci ram jest MemTest, można go ściągnąć i używać za darmo (jako obraz ISO - musisz sobie nagrać na płytkę). Jest on też dodawany do obrazów Ubuntu i można go wystartować bez instalacji systemu (o ile dobrze pamiętam pokazuje dokładnie uszkodzone sektory pamięci).
Ustawianie pamięci powinieneś zacząć od ustawienia właściwego napięcia dla kości. Zgaduję, że twój bios ustawia z automatu bezpieczne napięcie dla częstotliwości 1066 lub 1333. Aby pamięć działała z wyższą częstotliwością będziesz musiał zwiększyć napięcie dla kości RAM do wartości podanej przez producenta. U mnie na przykład wynosi 1,9V dla timingów 7-7-7-20 (u Ciebie może się nieco różnic), a bios z automatu ustawia napięcie na 1,5V dla 1066mhz. Nie trudno sobie wyobrazić co się dzieje jeśli ustawię 8.0 dla przy takim napięciu W tej sytuacji pomaga tylko twardy reset biosu gdyż pamięci w ogóle nie wystartują!
Jeśli nadal będą problemy, ustaw Timingi na jakieś duże wartości np. 15-15-15-40 (itd) i sprawdź MemTestem czy nadal występują błędy. Jeśli nie ma błędów to możesz schodzić z timingami niżej aż do minimalnych możliwych wartości dopóki MemTest nie wykaże błędów i system będzie działał stabilnie, jeśli będą występowały błędy najprawdopodobniej kości kwalifikują się do wymiany.
@edit: jeszcze mała uwaga, jeśli będziesz resetował bios (zworką wkrętakiem itp ) co może się przytrafić bardzo łatwo przy zabawie z RAM’em pamiętaj żeby zawsze robić to przy wyłączonej listwie zasilającej!
Przestawiłem taktowanie na 1600 i napięcie na +0.050 (teraz wynosi wg biosu 1.664, dla tych pamięci powinno być 1.65). Póki co nie wysypały się na ładowaniu z-cpu, co robiły wcześniej, więc jakby podniesienie napięcia pomogło. Czy to, ze bios pokazuje 1.664, a powinno być 1.65 to znacząca różnica? I wg z-cpu timingi mam teraz ustawione na 11-11-11-29, a wg producenta te ramy osiągają 8-8-8-24. To też muszę ręcznie ustawić w biosie? Czy z-cpu pokazuje je w inny sposób nic podaje producent w specyfikacji, i są dobrze nastawione?
Znaczącą różnicą będzie 1,75V Niektóre DDR3 chodzą pod napięciem 2,0V więc nie musisz się tak obawiać jego zwiększania. Po prostu odwiedź stronę producenta Twoich kości i prześledź dokładnie ich specyfikację. Jeśli nie będą tam podane dokładne napięcia i timingi poszperaj po zagranicznych forach lub napisz maila z zapytaniem do supportu Goodram.
Timingi również tak jak napięcie musisz ustawić ręcznie w biosie, ponieważ Twój bios automatycznie przypisał tak jakieś tam według niego “bezpieczne” wartości dla częstotliwości taktowania 1600mhz. Kieruj się tym co podaje producent RAM’u.
Wg producenta napięcie powinno być 1.65 (u mnie 1.664 więc chyba może być?).
Timingi podane są 8-8-8-28 (nieco inne niż na stronie sklepu, ale mniejsza z tym). Czyli rozumiem, że mam je zmienić manualnie w biosie (z-cpu pokazuje ze obecnie ramy chodzą na o wiele większych timingach)?
Edit:
Nie doczytałem, albo dopisałeś do posta drugą część o timingach. Dzięki za pomoc, zaraz to zmienię, odezwę się jakby coś jeszcze nie grało
Wyedytowałem posta na szybko Nie mogę sprawdzić tych kości ponieważ piszę posta z telefonu.
W CPU-Z sprawdź sobie zakładkę SPD, tam na dole jest TIMINGS TABLE w nim powinno być napisane napięcie dla poszczególnych ustawień timingów dla Twoich kości. Timingi w biosie ustawia się bardzo łatwo, podobnie jak napięcie i inne parametry jest na to stosowny dział. Z doświadczenia wiem, że płyty Gigabyte potrafią płatać figle jeśli chodzi o obsługę pamięci. Aktualizacją biosu też jest dobrym pomysłem można to zrobić z poziomu Windows przez stosowną aplikację, którą dodaje producent u Gigabyte to chyba @Bios.
Ustawiłem napięcie, taktowanie i timingi na takie jakie są podane w specyfikacji na stronie producenta i wszystko ok. Wcześniej wysypywały się przy włączaniu z-cpu lub klasyfikowania wydajności z win7 - teraz oba zabiegi przeszły bez problemów. Jestem świeżo po zmianie dysku, więc nie mam jeszcze nic co by mogło je mocno obciążyć, ale lada dzień zainstaluję pewnie wirtualną maszynę i photoshopa, więc zobaczę jak sobie radzą. Póki co wszystko gra, więc dzięki wielkie za pomoc
Nie ma za co obciążyć możesz MemTestem puszczając go na przykład na całą noc. Program wykona kilka lub kilkanaście powtórzeń i wtedy będziesz miał pewność że wszystko ok. Zwiększenie napięcia jest często konieczne, producent pamięci podaje napięcia na których kości działają prawidłowo w pewnych określonych warunkach, często zdarza się, że są to wyłącznie warunki testowe panujące u producenta, a kości za nic nie chcą chodzić na naszej płycie i trzeba je lekko podwoltować Poza tym każda kość różni się nieco parametrami i trzeba trochę poeksperymentować.
Zauważyłem jeszcze jedną dziwna rzecz. CPU-Z pokazuje mi takie informacje o kościach:
Wg tych informacji są to pamięci PC3-10700, podczas gdy są to PC3-12800. Do tego nie zgadza się pokazywany model (w rzeczywistości mam inny, przynajmniej wg nalepki na pudełku). Co ciekawe, model który on pokazuje, na stronie producenta jest typu PC3-12800. Czy możliwe, żeby CPU-Z mylił się z tym? Czy rzeczywiście moja pamięci są uszkodzone i dlatego wykrywane są jako PC3-10700? Dodam, ze test memtestem przeszły bezproblemowo na taktowaniu 1600.
BSOD pojawiają się dalej, ale już rzadziej i mam wrażenie, ze są powiązane z systemem, nie z pamięciami (zawsze podczas lub bezpośrednio po aktualizacji). Ale o tym będę myślał jak upewnię się, ze pamięci są dobre.
Ale tak mam dual na płycie rozplanowany… Spróbuję aktualizacji BIOS-u, bo mam wersję F3, a na stronie gigabyte jest już F8 (F9 w wersji beta, więc nie będę ryzykował). Masz może jakiś poradnik jak to zrobić w miarę bezpiecznie, czy mam szukać u wujka?
W tej sytuacji pomaga tylko twardy reset biosu gdyż pamięci w ogóle nie wystartują!